Tuesday 24 October 2023

पार्किन्सनविषयक गप्पा ८६

                                            पार्किन्सनविषयक गप्पा ८६

               साधुसंत येती घरा तोची दिवाळी दसरा.असे म्हणतो.त्याच तालावर शुभंकर, शुभार्थी येती घरा तोची दिवाळी दसरा असे मला म्हणावेसे वाटते.आमच्या घरभेटी कमी झाल्या आणि आमच्याकडे इतर शुभंकर,शुभार्थीनी येण्याचे प्रमाण वाढले.करोनानंतर whatsapp ग्रुपवर अनेक परगावचे लोक आले.झूम मिटिंग,फेसबुक,युट्युबचानल, या सर्वातून परगावचे लोक जोडले गेले.आणि परगावचे लोकही घरी येऊ लागले.दुबईहून मिलिंद जोशी सपत्नीक आले.सोलापूरहून डॉ.वळसंगकर पती पत्नी,कऱ्हाडचे सुर्यकांत पाटील,नागपूरचे अरविंद पाटणकर,मह्द्चे डॉ.तांदळे,दशपुत्र पतीपत्नी पुण्यात आले की एक फेरी असतेच.औरंगाबादचे रमेशभाऊ तर तीर्थळीन्चे लहानपणीचे मित्र.त्यामुळे राहायलाच आले. हे झाले परगावचे.पुण्यातील लिहित बसले तर यादी खूपच मोठ्ठी होईल.प्रत्येकजण आले ते आनंद,प्रेरणा देवून गेले येणाऱ्यानाही वाटले त्याना प्रेरणा मिळाली.प्रत्येकवेळी कोणी येवून गेले की त्याबद्दल लिहावे वाटले पण फार थोड्यावेळा ते जमले.भेटीत तृष्टता मोठी ही भावना मात्र प्रत्येक भेटीनंतर रेंगाळत राहिली.

             १० ऑक्टोबरला सांगोल्याच्या डॉ.संजीवनी केळकर येवून गेल्या आणि लिहावे असे प्रकर्षाने वाटले.प्रथम दर्शनीच प्रभाव पडावा असे त्यांचे प्रसन्न व्यक्तिमत्व आहे.मृदू तरी करारी. ४ ते  १० ऑक्टोबर त्या पुण्यात असणार होत्या.सर्व दिवस त्यांचे विविध भेटीसाठी पॅक होते.शेवटी आमच्याकडे येण्यासाठी सकाळी  साडे आठची वेळ ठरली.ब्रेकफास्ट करत त्यांच्या पार्किन्सनबद्दल, त्यांच्या कामाबद्दल भरपूर गप्पा झाल्या.

            त्या तेथील पहिल्या महिला डॉक्टर.पुण्यासारख्या शहरात वाढलेल्या मुलीला छोट्या गावत जाऊन काम करणे कठीण होते.संजीवनीताईंनी हे आव्हान स्वीकारले.फक्त डॉक्टरकीच केली नाही तर 'माता बालक उत्कर्ष प्रतिष्ठान'च्या माध्यमातून गेल्या ४० वर्षाच्या अथक प्रयत्नातून त्यांनी दुष्काळ ग्रस्त सांगोल्याचा कायापालट केला. राष्ट्रभक्त,निष्ठावान,आजूबाजूच्या गावात आदरयुक्त नाव घेतले जाई अशा सासर्यांचा त्याना भक्कम पाठींबा होता.कामावर निष्ठा होती.विशिष्ट ध्येय ठेऊन काम करण्याची तयारी होती.याचे फलित म्हणून अनेक मानाच्या पुरस्कारांनी त्यांच्या कामावर मोहोर उठवली.अशी कर्तुत्ववान स्त्री पार्किन्सन मित्रामुळे आमच्याशी जोडली गेली.

               सांगोल्याच्या परिवर्तनाची कहाणी सांगणारी लिंक सोबत देत आहे.ती अधिक बोलकी आहे.त्यांच्या पुरस्कार समारंभाच्या कार्यक्रमाची लिंक ही एकेक करून देत आहे.आता पार्किन्सन झाला तरी त्यांचे काम थांबले नाही.पुढची फळी कामासाठी तयार आहे.त्यांच्या या कामाबद्दल 'भेटू आनंदे' मध्येही जाणून घेणार आहोत.  

              त्यांच्या बरोबर माया केअरच्या विनिता महाजनही आल्या होत्या.आत्तपर्यंत मायाकेअर ची लिंक अनेकदा whatsapp वर आली होती.पण आज प्रत्यक्ष मायाकेअरची स्वयंसेविका पाहिली.ही संस्था एकट्या दुकट्या राहणाऱ्या जेष्ठ नागरिकांना छोट्या छोट्या गोष्टीसाठी लागणारी सेवा मोफत पुरवते.www.mayacare,org या वेबसाईटवर संस्थेची माहिती मिळेल.विनिता ताई संजीवनी ताई बरोबर आल्या होत्या.संजीवनी ताई सांगत होत्या मी एकटी येऊ शकले असते पण सर्वाना आता मी एकटी जाणे टाळले पाहिजे असे वाटते.आणि मी त्यांचे ऐकते.  

               नवरात्र अजून सुरु व्हायचे होते पण त्या आधीच दुर्गा मला दर्शन देऊन गेली होती.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

    May be an image of 3 people, people smiling and hospital      

Thursday 5 October 2023

पार्किन्सन विषयक गप्पा ८५

                                                   पार्किन्सन विषयक गप्पा ८५

                        डॉ.मनजीतसिंग अरोरा यांचे मासिक सभेत झूमवर "First Aid Tips" या विषयावर व्याख्यान ठेवले होते.त्यात त्यांनी नेहमी येणाऱ्या अनेक समस्यांवर हसतखेळत माहिती सांगितली.बऱ्याच वेळा जोपर्यंत आपल्यावर येत नाही तोवर आपण त्याकडे दुर्लक्ष करतो.आमचेही असेच झाले.bed soar होऊ नयेत म्हणून काय करावे यासाठी त्यांनी उपयुक्त सूचना दिल्या होत्या.त्याकडे तीर्थळीना bed soar झाल्यावरच माझे लक्ष गेले.यावर बरेच दिवस लिहायचे होते.पण जखम पूर्ण बरी झाल्यावर लिहू असे ठरवले.आता जखम पूर्ण बरी झाली.

                        जे बेडरीडन असतात त्यांनाच bed soar होतात. असा माझा समज होता.हे फक्त दुपारी अर्धा तास आणि रात्री १०वाजता झोपतात सकाळी सातला उठतात.याशिवाय कधी आडवे होत नाहीत.त्यामुळे bed soar व्हायचा प्रश्नच येत नाही असे मला वाटत होते.इतरांनी अशा भ्रमात राहू नये म्हणून हा लेखन प्रपंच.

                   हा प्रश्न फक्त पार्किन्सन शुभार्थी पुरता मर्यदित नाही.अनेक जेष्ठ नागरिकांना ही समस्या येते.एका ठिकाणी नाही तर जेथे जेथे शरीराचा भाग सतत टेकलेला राहतो अशा अनेक ठिकाणी bed soar होतात.ते बरे करणे जिकीरीचे होते.सारखे एका जागी पडून राहील्याने त्वचेवर शरीराचा भार पडतो.त्वचा हुळहुळते, कोरडी आणि लाल होते.नंतर त्या ठिकाणी जखम होते.थोडक्यात कातडीवर भार झाल्याने ती फाटते.

                ह्यांच्या बाबत माकड हाडाच्या वर थोडे लाल दिसत होते.केअरटेकरने ते दाखवले.दुसऱ्या दिवशी लगेच जखम दिसायला लागली.ह्यांना रोज मसाज असतो.त्वचा कोरडी दिसल्यावर क्रीम लावत होतो.आम्ही पुरेशी काळजी घेत होतो.तरी जखम झालीच.लगेच आमच्या शेजारीच असलेले डॉ.राजू शेठ यांना सांगितले.ते पाहायला येईपर्यंत बाय डीफाल्ट गुगलबाबाकडे धाव घेतली.तेथे बरीच माहिती मिळाली.बेडसोरला हलक्यात घेऊ नका ते जीवघेणेही ठरू शकते हेच लक्षात राहिले.

            डॉक्टर आल्यावर त्यांनी ड्रेसिंग केले.एअरबेड किंवा वाटरबेड आणायला सांगितले.आम्ही लगेच एअर मॅट्रेस आणली.हे त्यावर झोपायला तयार होतील का वाटले होते. पण त्यांना याबाबत कोणताच प्रोब्लेम आला नाही.बरे व्हायला वेळ लागेल हेही सांगितले.आमचे अगदी घरगुती संबंध असल्याने.जाता ता ते जखमेची काय परिस्थिती आहे पाहून जात.एरवी मी आणि केअर टेकर ड्रेसिंग करत होतो.राजुचीच वहिनी डॉ.लीना शेठने होमिओपथी औषधही दिले.आम्ही तसे नशीबवान आहोत.आमचे शेजारीच आमचे फॅमिली डॉक्टर आहेत.

            मला डॉ.आरोरांच्या सूचना आत्ता आठवल्या.बेडसोर होऊ नये म्हणून जेथेजेथे शरीर एकमेकावर टेकलेले राहते,एकाच ठिकाणी टेकलेले राहते.तेथे तेथे नारळ तेल,कोरफड जेल लावा.एअरबेड किंवा वाटरबेड घ्या.अंघोळीला फक्त जॉन्सन बेबीसोप वापरा. अशा सूचना त्यांनी दिल्या होत्या.

           पीडीमुळे बऱ्याच जणांचे वजन कमी होते.शरीराचे मांस न राहता.कातडी सुरकुतते.त्यामुळे बेड्सोरची शक्यता वाढत असावी.ह्यांच्याबाबत हेच झाले.ज्यांचे वजन खूप कमी झाले आहे.त्यांनी सातत्याने शरीरातील सर्व भागांकडे लक्ष द्यावे.आरोरानी दिलेल्या सूचना पाळाव्यात.असे सुचवावेसे वाटते.एकदा जखम झाली की आटोक्यात आणणे कठीण होते.

             ह्यांना डायबेटीस नाही ही एक चांगली गोष्ट होती.ड्रेसिंगबरोबर बर्याच वेळा जखम उघडी ठेऊन जखमेला वारा लागेल असा फॅन ठेवत होतो.त्याचा जखम बरी होण्यासाठी खूप उपयोग होत होता.बेडसोर झाल्यावर डॉक्टरांच्या सल्ल्यानेच सर्व करावे.माझा येथे उपाययोजना काय करावी हे सांगण्याचा हेतू नाही तर.जखम होण्यापुर्वी खबरदारी घ्यावी हे सांगायचे आहे.मुख्यता एअरबेड किंवा वाटरबेड घ्या.ह्यांची जखम फार खोल नव्हती तरी बरी होण्यास दोन अडीच महिने लागले.